Eurotech
EuroTeCH: European Technologies and strategies for Cultural Heritage at risk
Witamy na stronie projektu EuroTeCH. Poniżej aktualności w języku polskim, zapraszamy też na oficjalną stronę projektu oraz fanpage na FB!
Aktualności w projekcie
W dniach 08-12.12.2021 w Nikozji, stolicy Cypru odbyło się szkolenie dotyczące praktyk zapobiegania nielegalnemu handlowi zabytkami. Swoimi doświadczeniami dzieli się przedstawicieli służb wieli krajów, m.in. USA, Francji, Włoch czy Hiszpanii. Z ramienia Ośrodka udział w szkoleniu wzięli dr Krzysztof Narloch oraz dr Danijela Popović.
Coś się kończy…..
W dniach 22.11-27.11 miało miejsce ostatnie, podsumowujące spotkanie partnerów projektu Eurotech. Ośrodek reprezentowali prof. Piotr Dyczek oraz dr Krzysztof Narloch. Tym razem udaliśmy się do słonecznej o tej porze roku Tarragony. W trakcie prac omówiliśmy kwestie związanie ze sprawozdaniem oraz podjęliśmy decyzję o publikacji wyników projektu.
W tym samym czasie nasi przyjaciele z Universitat Rovira i Virgili zorganizowali piątą edycję kongresu archeologicznego, który tym razem był poświęcony rzymskim portom, żegludze oraz flocie. Więcej informacji: https://tarracobiennal.com/5cong/index_ca.html.
Nie mogło zabraknąć na nim przedstawiciela Ośrodka. Jednym z prelegentów był dr Krzysztof Narloch.
……coś się zaczyna.
Niemniej to nie czas pożegnań, gdyż w tym samym gronie spotkamy się już w przyszłym roku, kiedy to rozpoczniemy realizację nowych projektów dotyczących zmian klimatycznych i migracji w starożytności.
Za nami kolejny semestr projektu Eurotech, nadszedł zatem czas podsumowań. Ze względu na pandemię i związane z nią obostrzenia nasza współpraca przybrała formę kontaktów on-line. Oprócz rutynowych spotkań roboczych zorganizowaliśmy serię webinarów otwartych dla publiczności:
W malowniczym Bordeaux, mieście wina, miało miejsce pierwsze od ponad osiemnastu miesięcy seminarium partnerów projektu Eurotech, podczas którego spotkaliśmy się osobiście. Ze względu na sytuację pandemiczną liczba uczestników została ograniczona, a całe wydarzenie odbyło się z zachowaniem reżimu sanitarnego.
Z tego właśnie powodu część spotkania, którą przeprowadzono w zamkniętych pomieszczeniach ograniczono do niezbędnego minimum. Jego główną częścią były sposoby cyfrowego dokumentowania dziedzictwa Rzymian ze szczególnym uwzględnieniem zabytków epigraficznych, zarówno napisów jak i pomników.
Na szczęście aura słonecznego Bordeaux oraz regionu Médoc sprzyjała aktywnościom prowadzonym na zewnątrz. Część terenowa dotyczyła sposobów ochrony dziedzictwa kulturowego przed naturalna erozją spowodowaną przez rzeki Garonna oraz Dordogne jak i ich wspólnego estuarium – Żyrondę oraz przez związaną z nimi działalność człowieka.
W kolejnym dniu udaliśmy się nad ocean, gdzie po długim ale bardzo przyjemnym spacerze po plaży dotarliśmy do miejsca gdzie prowadzone są badania archeologiczne dotyczące działalności ludzkiej związanej z tamtejszym wybrzeżem. Ich organizacja wymaga specjalnego przygotowania gdyż są uzależnione od pływów oceanicznych. Niezbędny jest specjalistyczny sprzęt pozwalający na bardzo szybkie wypompowywanie wody oraz sprawna organizacja pracy umożliwiająca zakończenie i zadokumentowanie danego etapu prac przed kolejnym przypływem.
Będąc w Médoc nie mogliśmy nie skorzystać z takiej okazji i dlatego ostatnim punktem programu była degustacja słynnego na cały świat wina w jednym z chateaux.
W trakcie tegorocznej kampanii wykopaliskowej w Novae przeprowadziliśmy również dwutygodniowe warsztaty dla studentów w ramach projektu Eurotech. Ze względu na pandemiczne obostrzenia wzięła w nich udział niewielka grupa.
W trakcie ich trwania uczestnicy poznali zagadnienia dotyczące metodologii prowadzenia badań archeologicznych, oraz sposobów dokumentacji zabytków archeologicznych z wykorzystaniem tradycyjnych metod jak i RTI.
Nie mniej ważne dla uczestników były aspekty kampanii wykopaliskowej obejmujące zarządzanie ludźmi oraz związane z ustalaniem harmonogramu prac w celu osiągnięcia wcześniej założonych celów.
Pierwszy z nich był prowadzony przez profesora Francesco Tiradritti – dyrektora włoskiej misji w Egipcie i Sudanie. Dotyczył on badań i możliwości interpretacyjnych cenotafów odkrywanych w Hawrze i Egipcie. Ze względu na obszerną tematykę wykład został podzielony na dwie części:
Kolejne spotkanie on-line dotyczyło herosów, wojowników i żołnierzy w Europie w okresie od XIII do III wieku przed naszą erą. Jego głównym motywem był rozwój wojskowości w epoce brązu, wzajemny wpływ w tym zakresie różnych populacji zamieszkujących nasz kontynent.
Na kolejnym spotkaniu webinar został poprowadzony przez profesora Joaquín Ruiz de Arbulo, który zabrał słuchaczy w fascynującą podróż po antycznej Tarragonie. Jego wykład obejmował początki rzymskiego osadnictwa w tym hiszpańskim mieście, poprzez rozwój w okresie cesarstwa, na barbarzyńskiej inwazji w późnej starożytności kończąc.
Profesor Silvano Agostini w swoim wystąpieniu przeniósł nas do stolicy cesarstwa – Rzymu. W tym przypadku porzuciliśmy na chwilę archeologię, aby spojrzeć na zabytki wiecznego miasta okiem geologa. W trakcie swojego wykładu przybliżył słuchaczom sposoby pozyskiwania surowca, technologie jego eksploatacji, transport i logistykę oraz metody stosowane przy wznoszeniu budowli.
Ostatnim z serii był webinar poprowadzony przez parę naszych reprezentantów Danijelę Popović i Krzysztofa Narlocha. Pierwsza jego część dotyczyła prowadzonych przez nas badań wykopaliskowych na Bałkanach – w Szkodrze, Risan oraz w Novae. Druga zaś obejmowała zagadnienia antycznego DNA i możliwości, jakie dają jego pozyskanie i analiza w badaniach prowadzonych przez archeologów.
Na ostatnim spotkaniu roboczym ze względu na sytuacje pandemiczną partnerzy jednogłośnie podjęli decyzję o przedłużeniu realizacji projektu, zatem nasza przygoda trwa dalej.
„Silna czteroosobowa ekipa Ośrodka” wróciła z prawie dwutygodniowego workshopu, który w ramach programu Unii Europejskiej EuroTech odbył się tym razem w Egipcie. Tam właśnie prowadzą prace archeologiczne i konserwatorskie naukowcy z Włoch – na nekropoli Teb zachodnich – jak i z Uniwersytetu Warszawskiego – Deir el Bahari – świątynia Hatszepsut.
Obie ekipy zaprezentowały swoje badania oraz całą metodologię i metodykę prac konserwatorskich i zabezpieczających. Byliśmy dumni, z tego, że polskie osiągnięcia w tej dziedzinie prezentują najwyższy poziom światowy.
W workshop wzięła udział – oprócz naukowców – także liczna grupa studentów i doktorantów. Mięliśmy okazję zobaczyć zamknięte normalnie dla turystów obiekty archeologiczne, ale także i te, które zostaną udostępnione szerokiej publiczności dopiero za parę lat, po ukończeniu wszystkich koniecznych badań i prac konserwatorskich.
Przemierzyliśmy mnóstwo kilometrów, aby odwiedzić parędziesiąt grobów egipskich na nekropoli zachodniej Teb, w Medina, dolinie Królowych, Dolinie Królów oraz dolinie Zachodniej. W programie znalazły się także najbardziej znane, ale i mniej znane budowle, głównie świątynie.
Nasza trasa zaczynała się przed zrekonstruowanymi posagami Memnona i wiodła przez cały zachodni brzeg Nilu do Luksoru, Karnaku a potem do Asuanu przez Saharę do Abu Simbel i wzdłuż Nilu do Edfu. Zakończyła się Kairze, gdzie też odwiedziliśmy polską stację Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej UW. Mięliśmy także okazję do zobaczenia zbiorów archeologicznych największych muzeów.
Kolejne spotkanie w ramach EuroTech odbędzie się w Warszawie na początku kwietnia. Wtedy Ośrodek będzie gospodarzem workshop i konferencji naukowej. Główny temat spotkania to: Ochrona, konserwacja, rekonstrukcja i nowe technologie – polski wkład w ochronę Światowego Dziedzictwa Kulturowego.
W dniach 14.11.-17.11 odbył się kolejny workshop programu Eurotech, tym razem w Paestum (Włochy). Przedstawiciele Ośrodka prof. P. Dyczek oraz dr M. Lemke partycypowali w interesujących prezentacjach dotyczących postępów w konserwacji zabytków i aranżacji kolekcji starożytności w muzeach w parku archeologicznym Paestum oraz w muzeum w Pontecagnano.
Powoli przyjdzie się w tym roku żegnać z Novae. Jednak nasze podróże trwają dalej. Prosto z Bułgarii ekipa udaje się na workshop do Tarquinia w ramach programu UE – EuroTech, gdzie będziemy dyskutować na temat nowych metod ochrony malowideł ściennych – w tym etruskich – i obejrzymy nowoodkryte i nowo zakonserwowane groby etruskie. Zapowiadają się duże emocje.
Za nami kolejne spotkanie zorganizowane w ramach programu Unii Europejskiej EuroTech. Tym razem do uroczo położonej na Adriatykiem Pescary oraz nieodległego Chieti przybyła liczna grupa specjalistów z Europy, Afryki i Ameryki Północnej. Głównym tematem obrad były zagrożenia, jakie niesie za sobą nielegalny handel zabytkami jednak nie tylko dla stanowisk archeologicznych, ale i w ujęciu społecznym czy ekonomicznym. Delegat ośrodka, Krzysztof Narloch przedstawił analizę przyczyn nielegalnego poszukiwania małych zabytków archeologicznych, takich jak monety czy niewielkie przedmioty metalowe oraz sposoby i drogi ich nielegalnej dystrybucji w Unii Europejskiej.
W tym roku przez górujące nad równiną Chieti, nieopodal miejsca obrad biegła trasa Giro d’Italia. W tym jednym z wielkich „tourów” o żółtą koszulką walczy czterech naszych rodaków, którym gorąco kibicowaliśmy. Forza Kamil Gradek, forza Rafał Majka, forza Łukasz Owsian, forza Paweł Poljański!
Odbył się kolejny workshop w ramach programu Unii Europejskiej EuroTech. Tym razem gościliśmy w Weronie. W imieniu Ośrodka uczestniczyła w nim liczna, pięcioosobowa grupa. Workshop był poświęcony waloryzacji systemów obronnych miast, pochodzących z różnych okresów historycznych. Analiza murów obronnych Werony jest nie tylko świetnym przykładem architektury militarnej począwszy od okresu rzymskiego, ale zarazem dobrym przykładem skutecznego zastosowania technik konserwatorskich i rekonstrukcyjnych.
Przedstawiciele krajów uczestniczących w programie EuroTech zaprezentowali różne aspekty naukowe i problemy badawcze oraz konserwatorskie związane z architekturą militarną: Tarragony, Aquilei, Selinuntu, Canterbury i różnych miast antycznych z obszaru Abruzzo. W tym kontekście Ośrodek przedstawił możliwości dokumentacyjne i pomiarowej, jakie dają optyczne techniki 2 D i 3D. Osobnym ważnym wątkiem była dokumentacja i ochrona zbytków architektury militarnej na obszarach ogarniętych konfliktami. Skoncentrowano się na problemach różnych stanowisk libijskich.
Kolejny workshop jest planowany na połowę maja w Chieti i w Pescara.
Ruszyła realizacja programu UE – EuroTech. W końcu listopada odbył się we Włoszech w Uniwersytecie Chieti pierwszy workshop, w którym uczestniczyli przedstawiciele wszystkich jednostek międzynarodowego konsorcjum. Ośrodek reprezentował prof. P. Dyczek. Spotkanie składało się z dwóch części: organizacyjnej i merytorycznej. Ustalono zasady finansowe, przepływu informacji, zasad bilateralnej współpracy oraz rytm kolejnych spotkań, które będą odbywały się w różnych krajach raz na semestr.
Podjęto też jednogłośnie ważną decyzję, iż na kolejne merytoryczne spotkania będą zapraszani, w ramach budżetu EuroTech, także studenci, doktoranci i młodzi naukowcy z krajów partnerskich. Chcemy, aby brali oni aktywny udział w tych spotkaniach, prezentując wystąpienia dotyczące głównego tematu programu: Zastosowanie nowych metod w ochronie zagrożonych zabytków zaliczonych do Światowego Dziedzictw Kulturowego.
Zaplanowano terminarz głównych spotkań, aż do końca trwania programu, czyli roku 2021. Będziemy obradować m.in. w Rzymie, Tarquini, Tarragonie, na Cyprze i w Bordeaux. Oczywiście jedno ze spotkań odbędzie się także w Warszawie, dopiero w roku 2020, jednak już w semestrze letnim międzynarodowa grupa studentów będzie uczestniczyła w wykopaliskach prowadzonych przez Ośrodek.
W części merytorycznej reprezentacji poszczególnych krajów zaprezentowali swoje jednostki oraz prowadzone przez nich badania naukowe.
Kolejne spotkanie odbędzie się również w Chieti w końcu stycznia i będzie poświęcone programom peryferyjnym i wspomagającym EuroTech.
Rozpoczyna się realizacja programu Unii Europejskiej EuroTech. W dniach 25.11 do 2.12 odbędzie się w uniwersytecie Chieti-Pescara pierwsze spotkanie przedstawicieli jednostek naukowych tego międzynarodowego konsorcjum. Uczestnicy zaprezentują osiągnięcia swoich jednostek macierzystych. Będzie także omówiony program naukowy i terminarz wspólnych spotkań, z których przynajmniej jedno odbędzie się w Warszawie, prawdopodobnie wiosną przyszłego roku. Wkrótce na naszej stronie pojawi się zakładka poświęcona temu programowi.
Po powrocie do kraju czekała nas miła niespodzianka. Ośrodek od listopada rozpoczyna realizację nowego programu Unii Europejskiej – Eurotech – skoncentrowanego na zastosowaniu nowych technik badawczych i konserwatorskich w dokumentacji i ochronie Światowego Dziedzictwa Kulturowego. Program w rankingu uzyskał wysokie 5 miejsce wśród , 70 zgłoszonych. Trwający trzy lata projekt będziemy realizować wespół z: Universita D’Annunzio di Chieti-Pescara i Istituto Centrale per l’Archeologia-MIBAC i z Włoch, Universitat Rovira I Virgili z Hiszpanii, Cyprus Institute z Cypru, Universite Bordeaux Montaigne z Francji oraz prywatnymi wyspecjalizowanymi przedsiębiorstwami z Włoch: Ud’Anet srl , Pegaso srl oraz Beyda Geoplan company z Libii. Pierwsze spotkanie organizacyjne odbędzie się w końcu listopada we Włoszech w Chieti. Oczywiście planowane jest także zorganizowanie jednego z workshopów w Polsce. O postępach w tym programie będziemy sukcesywnie informować, zamieszczając także na naszej stronie interesujące materiały naukowe.